Vướng mắc trong quy định miễn tiền sử dụng đất đối với dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư

Ảnh minh họa (Nguồn: Internet).

Theo Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA), Chính phủ đã ban hành Nghị định 101/2015/NĐ-CP và nhất là Nghị định 69/2021/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 01/09/2021 với nhiều cơ chế, chính sách rất khả thi, trong đó có chính sách miễn tiền sử dụng đất đối với dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư. Tuy nhiên, không thực hiện được trên thực tế do các Luật hiện hành chưa quy định miễn tiền sử dụng đất đối với dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.

HoREA cho rằng, quy định của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) chưa quy định thật đồng bộ, bởi lẽ mặc dù điểm d khoản 4 Điều 78 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng đối với dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư nhưng Điều 152 dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) lại chưa quy định miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.

Do đó, để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của các quy định pháp luật, Hiệp hội đề nghị bổ sung quy định chính sách miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư vào Điều 152 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Bên cạnh đó, HoREA nhận thấy không phải do quy định sở hữu nhà chung cư không xác định thời hạn gắn liền với quyền sử dụng đất ổn định lâu dài là nguyên nhân dẫn đến vướng mắc, khó khăn trong công tác cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư trong các năm qua, mà nguyên nhân chủ yếu là do chưa xây dựng các quy định pháp luật đầy đủ, khả thi, chưa bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của các quy định pháp luật.

Đồng thời, do chưa tìm được điểm cân bằng về lợi ích, chưa đảm bảo hài hoà quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các chủ sở hữu nhà chung cư và của nhà đầu tư, nhất là do chưa thực hiện đầy đủ quy chế dân chủ cơ sở để các chủ sở hữu nhà chung cư thông suốt và tự giác tham gia vào quá trình thực hiện cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.

Theo số liệu từ HoREA, cả nước hiện có 5.687 khu chung cư, riêng Hà Nội có khoảng 3.015 khu chung cư, nhà tập thể, trong đó có 1.850 khu chung cư, nhà tập thể xây dựng từ trước năm 1994.

Trong khi đó, Thành phố Hồ Chí Minh có 1.568 khu chung cư, trong đó có 474 khu chung cư gồm 573 lô xây dựng trước năm 1975 với 50.640 căn hộ. Mặt khác, có 13 khu chung cư hư hỏng nặng (cấp D), nguy hiểm cho người sử dụng, cần phải phá dỡ, xây dựng lại. Đáng chú ý, quận 5 có đến 212 khu nhà chung cư chiếm đến 47,4% tổng số chung cư cũ mà đa số là chung cư, nhà tập thể nhỏ, không đủ điều kiện để xây dựng lại tại vị trí cũ do không phù hợp với quy hoạch.